اثر بخشی آموزش مصون سازی در برابر استرس بر میزان شادکامی و کیفیت زندگی سالمندان

زمینه و هدف: کهنسالی دوره اجتناب ناپذیری از زندگی هر فرد است که شناخت و واکنش صحیح نسبت به آن می تواند کیفیت زندگی را بهبود بخشد. کیفیت زندگی خوب با شادکامی و کاهش استرس در ارتباط است. لذا هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش مصون سازی در برابر استرس بر میزان شادکامی و کیفیت زندگی سالمندان استان مازندران بود. مواد و روش ها: روش پژوهش حاضر نیمه تجربیی و طرح آن از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه سالمندان استان مازندران (223 نفر) بودند که در مؤسسات شبانه روزی نگهداری می شدند. پس از اجرای پرسشنامه شادکامی و کیفیت زندگی، از بین افرادی که دارای کمترین میزان شادکامی و کیفیت زندگی بودند (55 نفر) 40 نفر به روش تصادفی ساده انتخاب شدند و در دو گروه (آزمایش و کنترل) قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه شادکامی آکسفورد و پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی استفاده گردید. برنامه آموزش مصون سازی در برابر استرس در 8 جلسه 60 دقیقه ای در گروه آزمایش به مدت 2 ماه اجراء شد و پس از اتمام برنامه آموزشی، دو ماه بعد دوباره هر دو گروه (آزمایش و کنترل) پرسشنامه شادکامی و کیفیت زندگی را در وضعیتی یکسان و مشابه تکمیل کردند و ارزیابی شدند. نتایج به روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره و با استفاده از نرم افزار آماری spss نسخه 18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش مصون سازی در برابر استرس در گروه آزمایش بر افزایش شادکامی و کیفیت زندگی تأثیر معناداری دارد. مقدار eta (563/0) نشان دهنده اندازه اثر آموزش انجام شده در میزان شادکامی است که در سطح 01/0معنادار است. بنابراین می توان 3/56 درصد از تغییرات میزان شادکامی را به آموزش انجام شده نسبت داد. در خصوص کیفیت زندگی نیز مقدار eta(531/0) نشان دهنده اندازه اثر آموزش انجام شده در میزان کیفیت زندگی است که در سطح 05/0 معنادار است. یعنی 1/53 درصد از تغییرات میزان کیفیت زندگی مربوط به آموزش انجام شده است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد سالمندانی که آموزش مصون سازی در برابر استرس را دریافت نمودند، شادکامی و کیفیت زندگی بالاتری در مقایسه با گروهی که این آموزش را دریافت نکردند، گزارش کردند. بنابراین ضرورت آموزش مصون سازی در برابر استرس برای گروه های سالمندان که نسبت به استرس آسیب پذیر هستند، ضروری به نظر می رسد.